نحوه استفاده و نصب مبدل برق خودرو

نحوه استفاده از مبدل برق خودرو چگونه است؟ د راین پست قصد داریم نحوه نصب مبدل خودرو را آموزش دهیم. اما قبل از هر چیز نگاهی داشته باشیم به تعریف اینورتر خودرو و انواع آن و سپس نحوه نصب اینورتر را هم شرح می دهیم.

تعریف اینورتر خودرو

مبدل برق خودرو یا همان اینورتر خودرو عبارت است: دستگاهی که از باتری انرژی خود را تامین می کند و می تواند ولتاژ مستقیم یاهمان (DC) را به ولتاژ متناوب یا (AC) تبدیل کند. با این تبدیل شما می توانید هر نوع وسیله الکتریکی را روشن کنید. این وسیله به نام های دیگر هم شناخته شده است مثل ادپتور یا شارژر که دقیقا همین کار را انجام می دهند. اما اینورتر برق خودرو این امکان را فراهم می کند که از خودرو بتوان برق تولید کرد. در برخی از دستگاه ها می توان آن را مستقیم به باتری وصل کرد و در برخی دیگر به سوکت فندک ماشین وصل می شود.

انواع مبدل برق خودرو

مبدل برق خودرو در دو نمونه وجود دارد.

• مبدل برق سینوسی خالص
• مبدل برق شبه سینوسی

شاید سوال پیش آید تفاوت این دو نمونه در چیست؟ تفاوت اصلی این نمونه در شکل موج خروجی آنها است. شکل زیر این موضوع را نشان می‌دهد.برخی از دستگاه های و وسایل الکترونیکی نیاز به مبدل برق مناسب دارند که برخی از آنها شرح داده شده است.

لازم به ذکر است که هر دو نمونه عملکرد خوبی دارند اما بهتر است برای لوازم برقی حساس یا وسایلی که خودشان قابیلت شارژ دارند به عنوان مثال ماشین اصلاح صورت شارژی و … از اینورتر سینوسی خالص استفاده شود. زیرا این نوع اینورتر دقیقاً مشابه برق منزل عمل می کند. به همین دلیل قیمت مبدل برق خودرو ایرانی بر اساس اینورترهای سینوسی یا اینورترهای شبه‌سینوسی متفاوت است. با توجه به موارد گفته شده قیمت اینوترهای سینوسی بیشتر از شبه سینوسی می باشد.

نحوه نصب مبدل برق خودرو

شاید این سوال برای شما هم پیش آید که چه زمانی باید یک مبدل برق کوچک را به یک سوکت 12 ولت DC و چه زمانی باید آن را مستقیماً به باتری وصل کنیم؟ در واقع جواب این پرسش وابسته به حداکثر توانی است که مبدل برق باید آن را تغذیه کند. برای بیشتر خروجی‌های DC، محدودیت 15 آمپری وجود دارد و این مساله به دلیل وجود سیم‌کشی های خودرو و فیوزهای حفاظتی داخل آن است.

توجه داشته باشید برای تعویض فیوز، هیچ وقت آن را با فیوز آمپراژ بالاتر تعویض نکنید. زیرا این موضوع می تواند موجب حادثه و آتش سوزی شود.

اگر بخواهیم توان الکتریکی را معنی یا محاسبه کنیم عبارت است از: حاصل‌ضرب جریان در ولتاژ؛ به بیان ساده تر وات برابر است با ضرب آمپر در ولت (W=A×V) به صورت معمول هر فیوز می تواند به اندازه ده درصد اضافه جریان متناوب را تحمل کند. اما برای خروجی فندک ماشین این مقدار می تواند تا 18 آمپر باشد.
درنظر داشته باشید اغلب باتری‌های12ولتی در هنگام روشن بودن موتور بین 12.6 تا 14 ولت دارند. به همین دلیل توان خروجی به 200 وات نیز می‌رسد. از این رو، برای توان‌های ماکزیمم بالاتر از 200 وات نیاز است یک مبدل برق به باتری متصل کرد. این کار باعث جلوگیری از سوختن فیوزها در سیستم الکتریکی خودرو می‌شود.

نصب موقت اینورتر به باتری با گیرهای سوسماری
در نظر داشته باشید برای اتصال به باتری‌های سرب-اسیدِ تَر باید موارد ایمنی را رعایت کنید. برای اتصال موقت به باتری لازم است سر مثبت گیره های سوسماری را به سر مثبت باتری وصل کنید و سپس سر منفی سوسماری را به سر منفی آن متصل کنید. اگر بخواهیم به ترتیب مراحل موقت اتصال را شرح دهیم بدین صورت است.

مراحل نصب موقت اینورتر به باتری

• د رمرحله اول باید از خاموش بودن خودرو اطمینان حاصل کنید.
• بعد از باز کردن کاپوت، کابل‌ها را به سر مثبت و منفی مبدل برق متصل کنید.
• حتما از ثابت بودن مکان اینورتر اطمینان حاصل کنید.
• سوسماری مثبت (قرمز) را به ترمینال مثبت باتری متصل کنید.
• سوسماری منفی (مشکی) را به ترمینال منفی باتری وصل کنید.
• در مرحله بعدی وسیله الکتریکی خود را از طریق دو شاخه و یا USB به مبدل برق وصل کنید.
• در مرحله آخر اینورتر برق را روشن کنید و از وسیله برقی خود استفاده کنید.

سوال: آیا برای استفاده کوتاه مدت از اینورتر برق لازم است موتور روشن باشد؟ در جواب باید گفت: خیر لازم نیست!

نصب دائمی اینورتر برق خودرو

ابزار و وسایل مورد نیاز برای نصب مبدل برق عبارتند از:

• پیچ‌گوشتی چهار در یک
• آچار فرانسه
• دریل شارژی
• مجموعه مته
• انبردست
• عینک ایمنی
• انبر مفتول‌بُر
• سوکت و تیزبُر
• کابل (قرمز و مشکی)
• فیوز
• مبدل برق
• لوله خرطومی انعطاف‌پذیر
• بست کمربندی

نکات مهم برای نصب دائمی مبدل برق

مهم ترین مساله در روش نصب دائمی مبدل برق این است که محل نصب باید خشک – خنک و بدون گرد و غبار باشد. علاوه بر این محل نصب باید در یک ناحیه‌ای باشد که گاز قابل اشتعال به عنوان مثال گاز باتری ماشین یا گاز سوخت ماشین وجود نداشته باشد.کلید روشن و خاموش بودن مبدل برق باید به صورتی باشد که قابل دسترسی باشد. بهتر است اینورتر برق خودرو فاصله از هر طرف داشته باشد به اندازه چند سانت تا هوا بتواند در اطراف آن عبور کند.
بهتر است تعبیه سیم‌کشی از اینورتر برق به باتری خودرو براساس پارامترهای حداکثر توان تحویلی مبدل برق و طول کابل‌ها باشد. خود سیم باید دارای استاندارد و عایق مناسب برای این کار باشد.

نکات مهم برای نصب فیوز محافظ باتری

برای نصب فیوز محافظ باتری ابتدا باید آن را به ترمینال مثبت باتری نصب کرد. علاوه بر این فیوز باید مهر و موم باشد زیرا اگر سوخت جرقه نزند. دقت  داشته باشید برای اینورترهای کوچک، اغلب همان فیوزها و نگهدارنده‌های فیوز خودرو کفایت می‌کنند. بیشتر فیوزهای مهر و موم شده تا
50 آمپر قابل دسترس هستند و فیوزهای حفاظتی باتری، در هنگام اتصال کوتاه شدن کابل، از باتری محافظت می‌کنند.
نکته مهم : اگر نصب اینورتر برق خودرو در یک مکان کوچک باشد، باید فیوز حفاظتی باتری باید در بیست سانتی‌متری ترمینال مثبت باتری نصب شود.

لازم به ذکر است برای نصب فیوز به یک نگهدارنده فیوز نیاز دارید و برای سیم‌کشی آن نیز، لازم است در قسمت‌های غیرمتحرک و ایمن این سیم کشی انجام شود. زیرا سیم‌ها در قسمت‌های متحرک موتور، مانند فن، تسمه‌ها و قرقره‌ها، ممکن است گیر کند. به همین دلیل برای سیم کشی از بست‌های کمربندی پلاستیکی روی بخش‌های شاسی خودرو استفاده می‌شود.

نحوه انتخاب فیوز محافظ باتری

همانطور که می دانید مبدل ها  یک یا چند فیوز داخلی دارند. این فیوزها در برابر برخی اضافه بارها از مبدل برق حفاظت می‌کنند. فیوز محافظ باتری باعث جلوگیری اشتعال و انفجار باتری در برابر اتصال کوتاه کابل می شود. اساساً اگر توان اسمی یک مبدل برق 400 وات باشد، این بدان معنی است که یک فیوز حداقل 40 آمپری برای آن کافی است. ساده‌ترین روش برای نحوه انتخاب فیوز، استفاده از قانون تقسیم توان اسمی بر 10 است. بنابراین، بدین صورت که اگر توان خروجی AC مبدل برق 450 وات باشد، باید یک فیوز 45آمپری را برای محافظت باتری کافی است.

سیم‌کشی از باتری به مبدل برق
قطر سیم اینورترهای کوچک بر اساس طول سیم و حداکثر جریانی که از آن می‌گذرد تعیین می‌شود. دو راه برای سیم‌کشی یک باتری وجود دارد. تعیین قطر مناسب سیم اینورترها به عوامل زیر وابسته است که بر افت ولتاژ در طول سیم تحت بار تأثیر دارند:

حداکثر افت ولتاژ بر حسب درصد

حداکثر افت ولتاژ بر حسب درصد اگر باتری همزمان در حال شارژ نباشد، 5 در صد است و اگر باتری نیز در حال شارژ باشد پانزده درصد افت ولتاژ داریم.

مراحل نصب دائمی اینورتر برق خودرو

• در وهله اول از محل نصب و ثابت بودن آن باید اطمینان حاصل کنید. باید جایی باشد که تکان نخورد.
• برای نصب ترمینال زمین از یک سیم کوتاه دارای عایق که به شاسی وصل می شود استفاده کنید. (از سیم AEG 12 عایق‌دار استاندارد)
• برای اتصال الکتریکی کوتاه باید با رعایت فاصله 30 سانتی متر و کمتر فیوز را به باتری وصل کنید.
• باید خود نگهدارنده فیوز در یک مکان امن و ثابت روی شاسی قرار بگیرد.
• ابتدا یک سیم طولانی را به فیوز (در سمت اینورتر برق) وصل کنید ولی در سمت دیگر سیم را به مبدل برق متصل نکنید. قبل از اتصال سر مثبت به مبدل برق، سیم را به گونه‌ای بپوشانید که رسانای داخل آن غیر قابل دسترس باشد.
• سیم مثبت را به فیوز با باتری وصل کنید.
• سیم فیوز (سمت باتری) را به ترمینال مثبت باتری متصل کنید.
• تمام اتصالات منفی مبدل برق و باتری را وصل کنید.
• در نهایت، اتصال سیم مثبت فیوز را به سر مثبت مبدل برق برقرار کنید.
• مبدل را روشن کرده و دقت کنید که LED سبز آن روشن شود.